Brexit: Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK

8 januari 2021 – De Handels- en Samenwerkingsovereenkomst die op 24 december 2020 is gesloten tussen de Europese Unie (EU) en het Verenigd Koninkrijk (VK) stelt preferentiële regelingen vast op diverse gebieden, zoals goederen- en dienstenverkeer, digitaal verkeer, intellectueel eigendom, luchtvaart en wegtransport en overheidsopdrachten. De overeenkomst wordt onderbouwd door bepalingen die een gelijk speelveld en naleving van de grondrechten waarborgen. In dit artikel maken we de belangrijkste consequenties inzichtelijk voor douanediensten, vennootschapsbelasting, btw en werk- en verblijfskosten.

Drie hoofdpijlers

De overeenkomst bestaat uit drie hoofdpijlers:

  • Een vrijhandelsovereenkomst
  • Een nieuw partnerschap over de veiligheid van burgers
  • Een overeenkomst met een governancekader

De vrijhandelsovereenkomst is op 30 december 2020 officieel door de Nederlandse regering geratificeerd en op 1 januari 2021 in werking getreden. Hieronder geven we een overzicht van de belangrijkste elementen.

Douanediensten

  • Ondanks de vrijhandelsovereenkomst, worden er per 1 januari 2021 douanecontroles en -formaliteiten ingesteld.
  • Omdat de vrijhandelsovereenkomst een preferentiële oorsprong omvat, is het vaststellen van de zogenoemde oorsprongsregels van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat u in aanmerking komt voor tariefvrije toegang. In de praktijk kan de EU-exporteur zich registeren als Registered Exporter System (REX) en de oorsprong als zodanig bevestigen. Bij import uit het VK wordt de informatie van importeurs eveneens geaccepteerd. Het is belangrijk voor ogen te houden dat de vrijhandelsovereenkomst beoogt het grensproces soepel te laten verlopen. De verantwoordelijkheid tegenover de autoriteiten voor het correct toepassen van de oorsprongsregels blijft echter bij de importeur berusten.
  • Als EU-lidstaat biedt Nederland de mogelijkheid om via de bindende oorsprongsinlichtingen (BOI) een beschikking te verkrijgen waardoor de oorsprongsregels gedurende drie jaar kunnen worden nageleefd.
  • Wanneer het VK geen douanerechten op de goederen heft, is de EU-exporteur niet verplicht een oorsprongsverklaring op te nemen.
  • Op producten van niet-EU/VK-oorsprong zijn de normale douanerechten van toepassing.
  • Voor specifieke producten en goederen voor reparatie gelden bijzondere regelingen.

Btw

  • Vanaf 1 januari 2021 moeten bedrijven ervoor zorgen dat hun systemen zijn ingericht of bijgewerkt om in te spelen op de nieuwe btw-voorschriften en douaneregelingen, zonder vereenvoudigingsregelingen voor btw binnen de EU.
  • De regels voor intracommunautaire levering van goederen zijn niet langer van toepassing op de overdracht van goederen van de EU naar het VK (vrijgesteld of 0%-tarief). Voor goederenleveringen tussen Noord-Ierland en de EU gelden afwijkende regels.
  • De overdracht van goederen van de EU naar het VK wordt aangemerkt als export (0%-tarief) en de overdracht van goederen van het VK naar de EU als import (0%-, 9%- of 21%-tarief). Voor goederenleveringen tussen Noord-Ierland en de EU gelden afwijkende regels.
  • De btw is onmiddellijk verschuldigd bij de invoer naar de EU, tenzij de EU-importeur een zogenoemde “vergunning artikel 23” heeft aangevraagd.
  • De regelingen voor digitale diensten, call-off stock (voorraad op afroep), verkoop op afstand en het Mini-One-Stop-Shop (MOSS) systeem zijn niet langer van toepassing in het VK.
  • De toekomstige vereenvoudigde btw-regelingen voor e-commerce en One-Stop-Shop (OSS) gelden niet voor Britse ondernemingen. Importeurs in het VK kunnen echter wel gebruikmaken van de Import-One-Stop-Shop (IOSS).

Vennootschapsbelasting

  • Vanaf 1 januari 2021 is EU-wetgeving, waaronder richtlijnen, regelgeving en uitspraken van het Hof van Justitie van de Europese Unie, in beginsel niet langer van toepassing in het VK.
  • Met name belastingplichtigen moeten hun situatie goed bekijken, zoals de toepassing van de moeder-dochterrichtlijn en de interest- en royaltyrichtlijn van de EU, omdat ze nu moeten uitgaan van het belastingverdrag tussen het VK en Nederland om dubbele belastingheffing te vermijden.
  • Na de gesloten Handels- en Samenwerkingsovereenkomst heeft het Verenigd Koninkrijk besloten een eigen rapportage van grensoverschrijdende regelingen op te zetten om te voldoen aan de door de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) erkende normen en regels. Daarbij blijft de verplichting bestaan om in lijn met de eerdere EU DAC6-regels alleen regelingen te melden waarin de kenmerken D1 of D2 zijn opgenomen betreffende het frustreren van de melding van de uiteindelijk gerechtigde. Het blijft nodig te bekijken of er in een andere EU-lidstaat Europese DAC6-rapportageverplichtingen gelden volgens de regels van die lidstaat.

Werk en verblijf

  • Het is niet toegestaan om te werken voordat de betreffende werkvergunningen en visa verkregen zijn. Als werkgever moet u ervoor zorgen dat u weet waar uw werknemers verblijven en dat ze recht hebben om te verblijven en te werken in het land waarin ze zich bevinden.
  • EU-verordening (EG) 883/2004, die de socialezekerheidsstelsels binnen de EU coördineert, is niet langer van toepassing. In het protocol bij de vrijhandelsovereenkomst staat echter dat personen op wie het protocol van toepassing is, onderworpen zijn aan de wetgeving van slechts één lidstaat. In beginsel volgen de regels van het protocol de uitgangspunten van de EU-verordening (EG) 883/2004 met enkele afwijkende bepalingen. Voor arbeidsverhoudingen van vóór 31 december 2020 die zonder onderbreking worden voortgezet, blijft de begunstigdenstatus op grond van de terugtrekkingsovereenkomst van kracht, met naleving en toepassing van de regels volgens (EG) 883/04.
  • Het vrije verkeer van personen is niet langer van toepassing. Daarom moeten inwoners van EER-landen en Zwitserland voor een verblijfvergunning in aanmerking komen overeenkomstig het nieuwe, op punten gebaseerde immigratiesysteem of de EU-vestigingsregeling (EU Settlement Scheme (EUSS)). De uiterste datum voor aanvragen betreffende de EUSS is 30 juni 2021. In aanmerking komende personen wordt echter aangeraden zo snel mogelijk een aanvraag in te dienen. Dit om ervoor te zorgen dat ze over de juiste documentatie beschikken om hun verblijf in het VK aan te tonen.
  • Werknemers uit EER-landen en Zwitserland die vóór 30 juni 2021 in dienst zijn getreden, kunnen hun recht op werk blijven aantonen via hun paspoort of nationale identiteitskaart. Inwoners van EER-landen en Zwitserland die status genieten op grond van de EUSS of het puntensysteem, kunnen ervoor kiezen hun recht op werk aan te tonen via het online verificatiesysteem van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken.
  • Voor korte bezoeken bestaat er tussen het VK en de EU een bezoeklimiet van 90 dagen in een periode van 180 dagen. Dit betreft congressen, vergaderingen, vakbeurzen en onderhandelingen tussen klanten en leveranciers.

Meer weten?

Wilt u graag meer weten over de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK? Neem dan contact op met Eline Polak per e-mail or per telefoon: +31 (0)88 277 23 25 of met Alexander Rasink per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 16 15 of met Erik Stroeve per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 24 55. Zij helpen u graag verder.