Ontbossingsvrije producten: zorg ervoor dat uw productieketen voldoet aan de verordening

11 juli 2023 - Als onderdeel van de Europese Green Deal is de verordening inzake ontbossingsvrije producten aangenomen met als doel de door de EU veroorzaakte ontbossing en bosdegradatie te beperken. Deze verordening treedt in werken op 30 december 2024.

De verordening erkent dat consumptie van bepaalde grondstoffen in de EU het proces van ontbossing en de aantasting van bossen stimuleert. Dit zal een grote invloed hebben op de EU-marktdeelnemers die met dergelijke producten te maken hebben. Indien u werkt met bepaalde grondstoffen en producten op de EU-markt, zult u hoogstwaarschijnlijk geraakt worden door de nieuwe nalevingsregels.

De nieuwe verordening dient ter vervanging van de EU Illegal Timber Regulation. De verordening bevat verplichte zorgvuldigheidseisen voor marktdeelnemers die bepaalde grondstoffen en producten op de EU-markt willen brengen. Het doel van deze verordening is ervoor te zorgen dat alleen ontbossingsvrije en legale producten op de EU-markt worden toegelaten.

De verordening is van toepassing op grondstoffen en producten zoals vee, cacao, koffie, rubber palmolie, soja en hout (relevante grondstoffen), evenals bepaalde producten die dergelijke grondstoffen bevatten, daarmee gevoerd zijn of die met gebruikmaking van dergelijke grondstoffen geproduceerd zijn, zoals rundvlees, pulp en papier (behalve op basis van bamboe of gerecycled) (relevante producten). Bijlage I van de verordening bevat een lijst op basis van de gecombineerde nomenclatuur inzake producten die door de verordening gedekt zouden worden.

Verplichting voor marktdeelnemers

De nieuwe regels verplichten marktdeelnemers die de betreffende grondstoffen en producten voor de eerste keer op de Europese markt brengen om zorgvuldigheid te betrachten, om ervoor te kunnen zorgen dat:

  • Deze grondstoffen en producten niet geproduceerd zijn ontboste of aangetaste gronden na 31 december 2020, en
  • Ze zijn geproduceerd in overeenstemming met de wetten van het land van productie.

Wanneer marktdeelnemers aan een van deze twee eisen niet voldoen, is het verboden de producten op de Europese markt te brengen.

Het due diligence proces bestaat uit drie stappen die marktdeelnemers moeten maken:

  1. Zorg ervoor dat u toegang heeft tot informatie zoals de grondstof, hoeveelheid, leverancier en land van productie. Een essentiële vereiste is het verkrijgen van de geografische coördinaten die het product koppelen aan de specifieke grondpercelen waar de gebruikte grondstoffen die zijn geproduceerd.
  2. Gebruik de informatie over de grondpercelen die gebruikt zijn voor de productie van de grondstoffen om een risico in de leveringsketen te analyseren en te beoordelen.
  3. Neem passende en proportionele matigingsmaatregelen.

De Europese Commissie zal een benchmarkingsysteem gebruiken ter beoordeling van landen en hun risico van door de grondstoffen veroorzaakte ontbossing en aantasting in het kader van de verordening. Het zal verplicht zijn om een due diligence verklaring in te dienen om desbetreffende grondstoffen of producten op de Europese markt te brengen of daaruit te exporteren.

De verordening voorziet ook in een aanvullende wettelijke maatregelen voor het invoeren van verplichte due diligence op het gebied van mensenrechten en milieueffecten voor eigen werkzaamheden en waardeketens van bedrijven in het algemeen. Bedrijven moeten zich voorbereiden op rapportering volgens de duurzaamheidsprincipes van ESG (Environmental Social Governance).

Niet-naleving

De bevoegde autoriteiten van lidstaten zullen controles uitvoeren om vast te stellen of grondstoffen die op de EU- markt zijn gebracht, beschikbaar zijn gesteld of daaruit zijn geëxporteerd, voldoen aan de verordening. De Europese Commissie heeft aangekondigd dat iedere lidstaat jaarlijks controles zal uitvoeren bij tenminste 5% van de desbetreffende marktdeelnemers en ook op 5% van het volume van elke grondstof en product dat in elk gebied is ingevoerd, beschikbaar is gesteld of geëxporteerd.

Bij niet-naleving van de verordeningen zullen marktdeelnemers corrigerende maatregelen nemen. Bovendien zullen lidstaten straffen vaststellen voor niet-naleving, waaronder boetes die in verhouding staan tot de omvang van de schade aan het milieu en de waarde van de grondstoffen, inbeslagneming van de betrokken grondstoffen en producten, evenals de daarmee verkregen inkomsten, en tijdelijke uitsluiting van openbare aanbestedingen.

Indien u werkzaam bent op de EU- markt met de eerder genoemde grondstoffen en producten, zult u hoogstwaarschijnlijk worden geconfronteerd met de nieuwe nalevingsregels. Zorg er daarom voor dat u uw toeleveringsketen tijdig beoordeelt om aan de vereisten te voldoen en boetes te voorkomen.

Wilt u meer weten over de verordening?

Wilt u meer weten over ontbossing en de verplichtingen voor marktdeelnemers? Neem dan contact op met Eline Polak per e-mail of telefonisch: +31 (0)88 277 23 25 of Ivana van der Maas per e-mail of telefonisch: +31 (0)88 277 19 38. Zij helpen u graag.