Werken met zelfstandigen - waar staat de wetgever nu?

Onzekerheid en onduidelijkheid

Met ingang van 1 mei 2016 is de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) vervangen door de Wet DBA. Na de ontstane onzekerheid en onduidelijkheid rondom de Wet DBA vanuit de samenleving, is een zogenaamd handhavingsmoratorium ingesteld. Gedurende de afgelopen jaren is geprobeerd nieuwe wet- en regelgeving te ontwikkelen om meer zekerheid te bieden rondom het inhuren van zelfstandigen.

Webmodule zzp

Eind 2019 zijn een tweetal wetsvoorstellen in concept gepubliceerd, namelijk het wetsvoorstel voor een minimumtarief voor zelfstandigen en een wetsvoorstel zelfstandigenverklaring. Deze twee wetsvoorstellen zijn inmiddels (juli 2020) weer ingetrokken omdat na een internetconsultatie bleek dat ze als te ingewikkeld werden ervaren door de praktijk. Een andere mogelijke oplossing, de webmodule zzp, moet opdrachtnemers en opdrachtgevers vooraf duidelijkheid geven over de arbeidsrelatie met een zelfstandige.

Na het invullen van de webmodule zijn er drie uitkomsten mogelijk:

• Opdrachtgeversverklaring
  De uitkomst ‘opdrachtgeversverklaring’ geeft de opdrachtgever de zekerheid dat er geen sprake is van een inhoudingsplicht voor de loonheffingen, mits de vragen uit de webmodule naar waarheid zijn ingevuld en in de praktijk ook werkelijk dienovereenkomstig wordt gewerkt.
• Indicatie dienstbetrekking
  Wanneer de webmodule leidt tot een ‘indicatie dienstbetrekking’,  zal dit geen juridische gevolgen hebben. Echter, op basis van de beoordeling van de webmodule, is de kans dat daadwerkelijk sprake is van een dienstbetrekking zeer groot. In dit geval is het raadzaam dat de opdrachtgever de wijze waarop de arbeidsverhouding is vormgegeven nog eens opnieuw bekijkt en mogelijk herziet. Als de opdrachtgever niets doet, is de kans zeer groot dat bij een controle door de Belastingdienst het oordeel zal zijn dat sprake is van een dienstbetrekking. De Belastingdienst zal dan naheffingsaanslagen opleggen. 

• Geen oordeel mogelijk
  De uitkomst ʽgeen oordeel mogelijk’ kan zich voordoen in situaties dat in de betreffende branche zeer specifieke omstandigheden een grote rol spelen, waarmee in de webmodule onvoldoende rekening wordt gehouden. De opdrachtgever dient dan op een andere wijze vast te stellen of er sprake is van een dienstbetrekking voor de loonheffingen.

De webmodule zzp is nog in ontwikkeling en er zal naar verwachting vanaf januari 2021 worden gestart met een pilot. Tijdens de pilotfase kunnen er nog geen rechten worden ontleend aan de uitkomst. De hoop is dat de webmodule vanaf 1 oktober 2021 daadwerkelijk ingezet kan worden, zodat de uitkomst ‘opdrachtgeversverklaring’ een vrijwarende werking heeft. 

Handhaving

Tot 1 januari 2021 geldt het handhavingsmoratorium. Onder dit moratorium kan de Belastingdienst alleen handhaven (naheffingsaanslagen opleggen) wanneer een opdrachtgever kwaadwillend is of niet of in onvoldoende mate opvolging heeft gegeven aan de aanwijzingen van de Belastingdienst.

Zoals het er nu voor staat, zal pas vanaf oktober 2021 gehandhaafd kunnen worden. Veel zal afhangen van de voortgang van de webmodule zzp en of deze per 1 oktober 2021 kan worden ingezet.

Wat kunt u op dit moment doen?

De Wet DBA is de wetgeving rondom zzp’ers die voorlopig ook zal blijven bestaan. De webmodule zoals hierboven omschreven is een aanvullend instrument op deze wetgeving.

Als opdrachtgever is het van belang om bij het inschakelen van een derde partij (zoals bijvoorbeeld voor IT, vormgeving, marketing, financiële en administratieve ondersteuning, acteurs, licht en geluid) goed na te gaan of er sprake is van een zzp’er of van een dienstbetrekking.

Het is belangrijk om een goed overzicht te hebben van de partijen die u inschakelt voor projecten of opdrachten, om verrassingen achteraf te voorkomen.

Meer weten?

Wilt u meer weten over het werken met zelfstandigen? Of wordt u geconfronteerd met een controle door de Belastingdienst? Neem dan contact op met Marco Zimmerman per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 20 65 of met Renée Pauli per e-mail of per telefoon +31 (0)88 277 24 38 of met Martin Aandewiel per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 13 96. Zij helpen u graag verder.