Waar moeten telewerkers inkomstenbelasting betalen?

De Verenigde Naties Tax Committee is de belasting van telewerkers aan het herzien en overweegt enkele wijzigingen in het verdrag. Eén van de voorgestelde wijzigingen gaat over de belastingheffing van telewerkers, waarvoor artikel 15 aangepast moet worden.

Volgens artikel 15 van het VN Modelverdrag wordt het primaire heffingsrecht toegewezen aan het land waar het inkomen verdiend wordt (het werkland) en het secundaire heffingsrecht gaat naar het woonland van de werknemer. Voor directeuren en hoger management is op basis van artikel 16 en voor ambtenaren op basis van artikel 19 lid 1 een uitzondering gemaakt. In deze gevallen gaat het primaire heffingsrecht naar de zetelstaat van de werkgever, ongeacht waar het werk uitgevoerd wordt.

De VN heeft vier opties geschetst om artikel 15 van het modelverdrag te hervormen.

1.      Momenteel wordt een telewerker belastingplichtig in zijn werkland als hij er minstens 183 dagen doorbrengt. Deze grens kan worden teruggebracht van 183 naar 60 of 90 dagen.

2.      Het toekennen van het heffingsrecht aan het vestigingsland van de werkgever, zelfs als de werknemer hier niet woont en er geen arbeid verricht.

3.      Een alternatieve bepaling opnemen voor situaties waarin de hoeveelheid telewerkers die in land A woont en in land B werkt ongeveer gelijk is aan de hoeveelheid telewerkers die in land B woont en in land A werkt.

4.      Omgang met telewerkers kan meegenomen worden in het bestaande commentaar bij artikel 15. In het huidige commentaar worden situaties waarin telewerkers een rol spelen niet toegelicht. De toekomstige toevoeging zou dan uitleggen uit in welke situaties het heffingsrecht over het arbeidsinkomen wordt toegewezen aan het land waar de werkgever gevestigd is.

Wat zijn de drijfveren achter deze wijziging?

Verlies van inkomsten

Telewerkers worden over het algemeen belast in het land waar ze hun werkzaamheden uitvoeren. Als zij hun werk verrichten buiten het land waar hun werkgever gevestigd is, levert dit een verlies aan belastinginkomsten op voor het land waar hun werkgever gevestigd is.

Concurrentie

Telewerken heeft sinds de coronapandemie een vlucht genomen. Veel werknemers kiezen ervoor te werken vanuit jurisdicties met een zonnig klimaat, een lager belastingtarief en lagere kosten van levensonderhoud. Terwijl landen concurreren om belastinginkomsten, wordt het argument aangevoerd dat het heffingsrecht toegekend moet worden aan het land dat profiteert van de taken van de werknemer.

Compliance

Situaties onder de reikwijdte van artikel 15, zijn vaak complex en kunnen een risico vormen op nalevingsproblemen en dubbele heffing.

Proactieve houding VN

Wij waarderen de proactieve houding van de VN als het gaat over het vraagstuk van (internationaal) telewerken. Toch zien wij dat de voorgestelde wijzigingen niet alle onduidelijkheden omtrent dit onderwerp op zullen lossen en ook voor nieuwe onduidelijkheden kunnen zorgen.

Een tax grab?

De voorgestelde wijzigingen kunnen door sommigen gezien worden als een ‘tax grab’ van rijkere landen, zij kennen zichzelf het heffingsrecht toe ten koste van de belastinginkomsten van ontwikkelingslanden waar de telewerkers vaak gevestigd zijn.

Detachering

Het is nog onduidelijk wat de voorgestelde wijzigingen zullen betekenen voor detacheringen. Een voorbeeld: een medewerker wordt voor twee jaar gedetacheerd in een ander land. Behoudt het thuisland dan gedurende die twee jaar 100% van het heffingsrecht? Dit is nog niet bekend.

Gevolgen voor Nederland

Volgens Nederlands belastingrecht betalen inwoners belasting over hun wereldwijde inkomen. Hoe deze woonplaats wordt vastgesteld, hangt af van de feiten en omstandigheden van het geval. Uit bestaande jurisprudentie blijkt dat verschillende factoren hierin een rol spelen, zoals onder andere de beschikbaarheid van een vaste woning, de woonplaats van de partner en kinderen en de locatie waar de persoon werkt.

Niet-inwoners met een Nederlands inkomen (de zogenoemde buitenlandse belastingplichtigen) worden belast op basis van hun Nederlandse inkomen. Om dubbele belastingheffing te voorkomen, heeft Nederland een uitgebreid netwerk van bilaterale belastingverdragen met meer dan negentig landen.

Deze belastingverdragen worden voornamelijk gebaseerd op het OESO Modelverdrag. Volgens dit verdrag betalen werknemers belasting in het land waar zij hun werk uitvoeren, ook al wonen zij in een ander land. Hierop wordt een uitzondering gemaakt als aan de volgende drie voorwaarden is voldaan:

·        De werknemer is minder dan 183 dagen per jaar (fysiek) aanwezig in het land waar hij werkt.

·        Het salaris wordt betaald door een werkgever die niet gevestigd is in het land waar de werknemer werkt.

·        Het salaris wordt niet betaald door een vaste inrichting van de werkgever in het land waar de werknemer werkt. Het risico van het creëren van een vaste inrichting door het hebben van telewerkers in andere landen is een actueel onderwerp voor internationaal opererende bedrijven. België heeft recentelijk zijn standpunt verduidelijkt over situaties die ertoe kunnen leiden dat buitenlandse bedrijven een vaste inrichting in België creëren, afhankelijk van het belastingverdrag.

Als aan al deze voorwaarden wordt voldaan, wordt het inkomen belast in het woonland van de werknemer en niet in zijn of haar werkland.

Op dit moment komt de inhoud van artikel 15 van het OESO Modelverdrag en het VN Modelverdrag overeen. De voorgestelde wijzigingen in het VN-verdrag zouden dit veranderen. Op dit moment is er geen indicatie dat de OESO en haar leden (waaronder Nederland) deze wijzigingen zullen overnemen. Daarnaast zijn wijzigingen pas bindend (en dus van kracht) als zij worden opgenomen in een bilateraal belastingverdrag.

De Nederlandse overheid heeft in 2020 aangegeven dat zij bereid is enkele onderdelen van het VN Modelverdrag op te nemen in zijn belastingverdragen, zeker als het gaat om verdragen met ontwikkelingslanden. De impact van de voorgestelde wijzigingen in artikel 15 zijn nog onduidelijk en houden we scherp in de gaten.

Meer weten over de voorgestelde wijzigingen?

Wilt u meer weten over de belastingregels met betrekking tot telewerkers? Neem dan contact op met Alexander Rasink per e-mail of per telefoon: +31 (0)88 277 16 15, of neem contact op met één van onze specialisten van onze afdeling Loonheffingen en Global Mobility. Zij helpen u graag.