Onvoldoende kwaliteit ESG-data kan leiden tot onjuiste rapportages

CFO’s worden nu naast financiële rapportages, ook gevraagd om te rapporteren op milieu-, maatschappelijk- en bestuursbeleid (ESG). Dit brengt genoeg uitdagingen met zich mee. Uit een wereldwijd onderzoek van Mazars uit 2023 blijkt dat de grootste uitdaging voor een CFO met betrekking tot de CSRD-rapportage (Corporate Sustainability Reporting Directive) niet alleen het verzamelen van data is, maar ook zorgen voor voldoende kwaliteit en diepgang van de data.

Datakwaliteit voor risicobeheer

Wanneer de kwaliteit van de ESG-data niet geborgd is, kan dit een aanzienlijk risico vormen voor de rapportages van de organisatie. Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit zoveel mogelijk wordt zeker gesteld, moeten verschillende facetten van de data worden verbeterd, zoals nauwkeurigheid, betrouwbaarheid, tijdigheid, relevantie, volledigheid en toegankelijkheid. Het ontwikkelen van een dataverzamelingsproces waarbij de datakwaliteit wordt gewaarborgd, vereist samenwerking binnen een multidisciplinair team met de CFO, ESG-specialisten (intern of extern) en IT-specialisten. Dit proces dient geïntegreerd te worden met het financiële rapportage proces.   

Op dit moment is het voor veel CFO’s nog niet duidelijk wat hun precieze rol is op het gebied van de ESG-rapportage, wel is het duidelijk dat hun rol zal gaan veranderen. Stakeholders, maar specifiek ook investeerders, zullen steeds meer keuzes maken op basis van niet-financiële informatie. De CFO zal daarom naast verantwoordelijkheid over de financiële informatie, naar verwachting ook de verantwoordelijkheid over de niet-financiële data rapportages gaan krijgen. Het hebben van een duurzaamheidsbeleid is bijna onontkoombaar. Daarnaast kunnen klanten in de waardeketen uitvraag doen over de prestaties van de organisatie met betrekking tot duurzaamheid. Dit roept de vraag op voor de CFO: op welke KPI’s moeten wij rapporteren en is de huidige rapportage wel betrouwbaar?

Inefficiënte dataopslag en beperkte toegankelijkheid

Als er binnen organisaties duurzaamheidsrapportages worden gemaakt, worden deze nu nog vaak gebaseerd op een ad-hoc analyse. Hierbij wordt de data vanuit Excel, PDF of andere documenten aangeleverd en kan de data niet makkelijk uit systemen worden geëxtraheerd. Dit kan leiden tot inefficiënte dataopslag en een beperkte toegankelijkheid. Het opstellen van deze analyses gebeurt vaak nog handmatig, wat naast inefficiënt ook foutgevoelig kan zijn. Binnen dit huidige proces van duurzaamheidsrapportage kan de kwaliteit van de data (de juistheid en volledigheid) niet worden gegarandeerd, wat de betrouwbaarheid van de rapportage vermindert en dus een risico in de verslaglegging oplevert.

Om goed te rapporteren op duurzaamheid is het essentieel om te begrijpen op welke KPI’s u voor uw organisatie moet rapporteren. Een dubbele materialiteitsanalyse (DMA) kan hier een basis voor vormen. De analyse is gericht op het identificeren van de belangrijkste impact, de grootste duurzaamheidsrisico’s en -kansen in een bedrijf. Door dit inzicht te creëren kan ook worden geëvalueerd waar de organisatie nog geen informatie over verzamelt met betrekking tot de duurzaamheid. Dit helpt bij het identificeren van tekortkomingen en het ontwikkelen van specifieke oplossingen om de kwaliteit van uw ESG-data te verbeteren. Hiermee is het mogelijk om ook aan uw stakeholders en klanten aan te tonen wat de impact van de organisatie is op de grootste duurzaamheidsrisico’s van uw onderneming, ook als uw onderneming nog niet CSRD-plichtig is.

Voor een goed gestructureerd dataverzamelingsproces en de waarborging van kwaliteit, moet een ESG-data en IT-architectuur worden geïmplementeerd. Hierbij kunnen nieuwe technologieën zoals AI, Internet of Things (IoT) en data-analyse een sleutelrol spelen en zorgen voor een verhoogde efficiëntie. Deze technologieën kunnen helpen om de kwaliteit van ESG-data te verbeteren op de eerder genoemde facetten (nauwkeurigheid, betrouwbaarheid, relevantie, volledigheid, tijdigheid en toegankelijkheid). Deze waarden dragen ook bij aan de controleerbaarheid van de gegevens. Technologie is niet een silver bullet oplossing, maar verhoogt wel de kwaliteit en efficiëntie van dataverzameling voor de ESG-rapportage. Het uiteindelijke doel is de integratie van het financiële- en duurzaamheidsproces voor datacollectie en rapportage. Deze verantwoordelijkheid ligt bij de CFO, in samenwerking met het ESG- en IT-team.

Goedgekeurde accountantsverklaring

Het verzamelen en opstellen van ESG-informatie zal steeds meer de verantwoordelijkheid worden van de CFO door de komst van de CSRD-wetgeving. Daarnaast moet een externe accountant ook de ESG-data voorzien van een assurance rapport. Een handmatig en ongestructureerd proces om tot de ESG-informatie te komen, kan tot erg intensieve en daarmee dure controles leiden, zonder uitzicht op een goedkeurende conclusie van de accountant.    

Bekijk hier de C-suite Barometer van 2023 en 2024.

De essentiële rol van betrouwbare ESG-data in duurzaamheidsrapportage

Betrouwbare ESG-data

Duurzaamheidsdoelstellingen behalen gaat niet meer zonder data-gedreven te werken. Het krijgen van de juiste ESG-data is en blijft een uitdaging. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt steeds nadrukkelijker bij finance & control waar de financiële- en duurzaamheidsrapportages worden opgesteld.

Document

De digitale transformatie van ESG-data